ภูมิแพ้คืออะไร? รู้ทันภูมิแพ้ แก้ให้ตรงจุด พร้อมวิธีรักษาโรคภูมิแพ้

โรคภูมิแพ้ปัญหากวนใจใครหลาย ๆ คน หนึ่งในโรคยอดฮิตที่อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุแต่ล้วนสร้างความรำคาญในชีวิตประจำวันหรือหากเป็นภูมิแพ้หนักเข้าก็อาจอันตรายถึงชีวิตได้ การทำความรู้จักกับโรคภูมิแพ้จะทำให้คุณทราบสาเหตุการเกิด แนวทางการป้องกัน และรู้วิธีบรรเทาอาการภูมิแพ้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ภูมิแพ้คืออะไร

ภูมิแพ้คือโรคที่มีภาวะภูมิไวต่อสิ่งเร้าเกินไปทำให้มีการตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ ที่มากผิดปกติ เมื่อร่างกายไวต่อสารก่อภูมิแพ้ก็จะทำให้เกิดอาการแพ้ตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ ขึ้นอยู่กับชนิดของสารก่อภูมิแพ้นั้น ๆ และแม้จะได้รับสารชนิดเดียวกับผู้ป่วยภูมิแพ้ก็อาจแสดงอาการต่างกันได้

โรคภูมิแพ้เกิดจากอะไร

โรคภูมิแพ้เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยสามารถแบ่งออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 2 ประเภท

– โรคภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากพันธุกรรม

โรคภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากพันธุกรรม เช่น โรคภูมิแพ้อากาศ โรคหอบหืด หรือโรคภูมิแพ้ที่เป็นผื่นคันตามร่างกาย มักมีสาเหตุมาจากพันธุกรรมเป็นหลัก ดังนั้นผู้ที่พ่อแม่ไม่มีประวัติการป่วยเป็นภูมิแพ้จึงมีโอกาสเป็นภูมิแพ้ประเภทนี้น้อยมาก

– โรคภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากสิ่งแวดล้อม

โรคภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากสิ่งแวดล้อมอาจเกิดขึ้นได้จากสารก่อภูมิแพ้หลายรูปแบบ โดยอาจแบ่งออกเป็นภูมิแพ้อากาศ, ภูมิแพ้อาหาร และภูมิแพ้ที่เกิดจากการสัมผัส

ภูมิแพ้อากาศเกิดจากสาเหตุตรงตัวเลยคือการแพ้อากาศ โดยอาจเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของฤดู มลภาวะในอากาศ ละอองเกสรดอกไม้ หรือการแพ้ฝุ่นก็ได้
ภูมิแพ้อาหาร เช่น แพ้อาหารทะเล แพ้กุ้ง แพ้แอลกอฮอล์ แพ้นมวัว แพ้ถั่ว แพ้แป้งสาลี ไปจนถึงไข่
ภูมิแพ้ที่เกิดจากการสัมผัส มีสาเหตุที่หลากหลายมาก ตั้งแต่อาการแพ้ที่เกิดจากสิ่งมีชีวิต เช่น แพ้ไรฝุ่น แพ้ขนแมว แพ้ขนหมา แพ้น้ำลายยุง แพ้แมลงสาบ แพ้เชื้อรา ไปจนถึงอาการแพ้ที่เกิดจากสิ่งของไม่มีชีวต เช่น แพ้เครื่องสำอาง แพ้เครื่องประดับ เป็นต้น

อาการของโรคภูมิแพ้

อาการของโรคภูมิแพ้อาจเกิดขึ้นได้หลายรูปแบบขึ้นอยู่กับว่าเป็นภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นกับระบบอะไรในร่างกาย เช่นภูมิแพ้ขึ้นตาและภูมิแพ้ผิวหนังก็จะมีอาการที่แตกต่างกัน

ตัวอย่างอาการของโรคภูมิแพ้ที่สามารถพบได้ทั่วไป เช่น

มีผื่นคันขึ้นตามตัว
เป็นลมพิษ
คัดจมูก
มีน้ำมูก
จามบ่อย ๆ
ระคายเคืองตา
คันตา
น้ำตาไหลมากกว่าปกติ
ไอ
หายใจผิดปกติ แน่นหน้าอก

ในบางรายอาจมีอาการท้องเสียหรืออาเจียนร่วมด้วย จึงต้องคอยสังเกตตนเองอยู่เสมอและเมื่อพบความผิดปกติจึงไปพบแพทย์

โรคภูมิแพ้เกิดขึ้นกับระบบอะไรในร่างกายได้บ้าง

โรคภูมิแพ้สามารถเกิดขึ้นได้กับหลายระบบในร่างกาย โดยมีสาเหตุการเกิดที่ต่างกับและส่งผลให้มีอาการต่างกันไปด้วย ได้แก่

ภูมิแพ้ในระบบทางเดินหายใจ

ภูมิแพ้ในระบบทางเดินหายใจอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการแพ้อากาศ แพ้ไรฝุ่น แพ้ขนสัตว์เลี้ยง แพ้ละอองเกสรดอกไม้ ตลอดจนการแพ้แมลงสาบ ซึ่งจะส่งผลให้ระบบหายใจทำงานผิดแปลกไป อาจมีอาการคัดจมูก คันจมูก จมูกแดง น้ำมูกไหล และจามได้ ทั้งนี้ในผู้ที่มีอาการรุนแรงอาจไอหนัก แน่นหน้าอก รู้สึกหายใจไม่คล่อง หายใจแล้วมีเสียงดังแปลก ๆ ตามมา ไปจนถึงมีอาการหอบได้

ภูมิแพ้ในระบบทางเดินอาหาร

ภูมิแพ้ในระบบทางเดินอาหารมีสาเหตุการเกิดที่ตรงตัวคือเกิดจากการรับประทานอาหารต่าง ๆ ที่มีสารก่อภูมิแพ้ของบุคคลนั้นๆ เช่น อาหารทะเล แป้งสาลี แอลกอฮอล์ และยาบางชนิด โดยจะส่งผลให้ปวดท้อง ในบางรายอาจอ้วกหรือมีมูกเลือดปนมากับอุจจาระ

ภูมิแพ้ผิวหนัง

ภูมิแพ้ผิวหนังเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นจากการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ หรือการรับประทานอาหารและยาที่มีสารก่อภูมิแพ้เข้าไป โดยอาจมีลักษณะอาการเป็นผื่นคันแบบลมพิษ ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ผื่นแดงเรื้อรัง หรือมีผิวแห้งลอกผิดปกติได้ ซึ่งมักมีอาการตามข้อพับต่าง ๆ และตามลำคอ

ภูมิแพ้บริเวณดวงตา

ภูมิแพ้บริเวณดวงตาอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งการแพ้อากาศและการแพ้สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ โดยอาจมีอาการระคายเคืองตา เยื่อตาขาวอักเสบ ตาแดง ตาบวม และมีน้ำตามากผิดปกติได้

ภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นในหลายระบบพร้อม ๆ กัน

ภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นในหลายระบบพร้อม ๆ กันมักพบในรายที่มีอาการแพ้อย่างหนักโดยอาจมีอาการแน่นหน้าอกร่วมกับอาการท้องเสีย ความดันโลหิตลดต่ำลง ไปจนถึงการช็อค เป็นลมหมดสติ ซึ่งนับว่ามีอาการรุนแรงและอาจอันตรายถึงชีวิตได้

วิธีรักษาโรคภูมิแพ้

ภูมิแพ้มีหลายชนิด จึงมีทั้งโรคภูมิแพ้ที่รักษาให้หายขาดได้แลโรคภูมิแพ้ที่ทำได้เพียงบรรเทาอาการเท่านั้น แต่การรักษาจะเป็นไปในทิศทางเดียวกันนั่นคือการหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ การรักษาตามอาการ ตลอดจนการฉีดวัคซีนป้องกันภูมิแพ้นั่นเอง

หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้

การหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้สำหรับสาเหตุบางอย่างอาจทำได้ง่าย เช่น ภูมิแพ้ที่เกิดจากการสัมผัสเครื่องสำอางหรือสัมผัสขนสัตว์เลี่ยง ซึ่งจะช่วยทำให้อาการแพ้บรรเทาลง หรือการหลีกเลี่ยงไรฝุ่นโดยการทำความสะอาดที่นอนเป็นประจำก็สามารถช่วยได้เช่นกัน

ทั้งนี้อาจมีสารก่อภูมิแพ้บางชนิดแทบเป็นไปไม่ได้เลยที่จะหลีกเลี่ยง เช่นการเปลี่ยงแปลงของอากาศ เชื้อราในอากาศ ละอองเกสรดอกไม้ และฝุ่น เป็นต้น

ให้ยาตามอาการ

การให้ยาตามอาการเป็นการรักษาภูมิแพ้ที่ได้ผลดีควบคู่ไปกับการหลีกเลี่ยงสาเหตุที่แพ้ ซึ่งช่วยบรรเทาอาการแพ้ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นหลังได้รับสารก่อภูมิแพ้นั้น ๆ ยาที่แนะนำในการรักษาเริ่มต้นคือยาต้านฮิสตามีนชนิดรับประทาน

การเลือกยาต้านฮีสตามีนชนิดรับประทานควรเลือกยาต้านฮิสตามีนกลุ่มใหม่ที่ผ่านการพัฒนาเพื่อให้มีผลกระทบต่อร่างกายน้อย ไม่ทำให้ง่วงซึม แต่ให้ผลลัพธ์รวดเร็วและออกฤทธิ์ยาวนานกว่าเดิม เช่นยา Bilastine หรือ Desloratadine เป็นต้น

ฉีดวัคซีนภูมิแพ้

การฉีดวัคซีนจะถูกหยิบมาใช้ก็ต่อเมื่อการให้ยารักษาตามอาการแล้วยังไม่ดีขึ้น โดยจะทยอยฉีดวัคซีนเข้าสู่ร่างกายผู้ป่วยทีละน้อย โดยอาจเริ่มจากการฉีดทุกสัปดาห์แล้วค่อย ๆ ฉีดน้อยลงเรื่อย ๆ นับเป็นวิธีที่กินระยะเวลาค่อนข้างนานแต่ช่วยบรรเทาอาการต่าง ๆ ได้อย่างเห็นผล

TH-BIX-112023-127

เหนื่อยใจกับโรคภูมิแพ้อยากแก้ให้หายใช่ไหม? อยากบรรเทาอาการแพ้ของตัวเองแต่ไม่รู้ควรเริ่มต้นอย่างไร?

Medcare พร้อมให้บริการช่วยให้คุณได้ปรึกษากับเภสัชกรมืออาชีพผ่าน LINE Mini App เเละจัดหาตัวแทนไปรับยาร้านขายยามาตรฐานเพื่อนำไปส่งให้ที่บ้านของคุณได้อย่างสะดวก ปลอดภัย ไร้กังวล

คลิกเพื่อใช้บริการ >> MedCare ปรึกษาเภสัชกรทันที รับยาดีทันใจ

References :

พญ. บัณฑิตา บำรุงเชาว์เกษม., โรคภูมิแพ้คืออะไร., Available from : www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/โ รคภูมิแพ้คืออะไร

โรคภูมิแพ้คืออะไร., Available from : www.siphhospital.com/th/news/article/share/allergy

ภูมิแพ้ รู้ให้ทันดูแลได้?., Available from: www.bangkokhospital.com/content/allergy-care-to-keep-up

โรคภูมิแพ้ วิธีรับมือและการป้องกัน เมื่อเป็นแล้ว ควรดูแลตนเองอย่างไร., Available from: www.paolohospital.com/th-TH/phrapradaeng/Article/Details/บทความ-ตรวจสุขภาพ/โรคภูมิแพ้-วิธีรับมือและการป้องกัน