รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีไหนดี? รวมแนวทางรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม

ข้อเข่าเสื่อมรักษาได้อย่างไร? ในปัจจุบันด้วยนวัตกรรมทางการแพทย์ที่พัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทำให้การรักษาข้อเข่าเสื่อมและบรรเทาอาการสามารถทำได้หลายวิธี แต่จะเลือกใช้วิธีไหนถึงจะเหมาะกับลักษณะอาการข้อเข่าเสื่อมแต่ละแบบ มาทำความรู้จักกับวิธีรักษาข้อเข่าเสื่อมแต่ละวิธีไปพร้อม ๆ กันได้ในบทความนี้

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

วิธีรักษาข้อเข่าเสื่อมวิธีแรกคือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตนั่นเอง โดยสามารถทำได้ตามแนวทางต่อไปนี้

ลดน้ำหนักเพื่อลดภาระที่เกิดกับข้อเข่าให้น้อยลงในกรณีที่น้ำหนักมากเกินมาตรฐาน หรือมีภาวะโรคอ้วน อาจเริ่มต้นโดยการเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร หันมารับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ และหลีกเลี่ยงอาหารเพิ่มน้ำหนักอย่างขนมหวาน แอลกอฮอล์ อาหารทอด อาหารกึ่งสำเร็จรูป
ออกกำลังกายหรือบริหารร่างกายบริเวณข้อเข่าเพื่อให้กล้ามเนื้อบริเวณข้อเข่าแข็งแรงมากขึ้น หากกล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้นแล้วก็จะช่วยพยุงข้อเข่าได้ดี และลดภาระที่เกิดขึ้นกับข้อเข่าได้ เช่นการว่ายน้ำ การเดิน หรือการเต้นแอโรบิกเบา ๆ
ลดการใช้งานข้อเข่า ไม่ว่าจะเป็นการนั่งพัก การไม่ยกของหนัก และการปรับท่านั่ง ไม่นั่งท่าพับเพียบ คุกเข่า ขัดสมาธิ หรือนั่งยอง ๆ มากเกินไป

2. ใช้ยาบรรเทาอาการปวดข้อเข่าเสื่อม

การรักษาข้อเข่าเสื่อมโดยการใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการปวด เป็นวิธีที่สามารถทำไปพร้อม ๆ กับวิธีรักษาข้อเข่าเสื่อมวิธีอื่น ๆ ได้ เนื่องจากช่วยบรรเทาอาการปวดได้โดยตรงในทันที และทำให้สามารถทำตามวิธีรักษาข้อเข่าเสื่อมวิธีอื่นได้ดีขึ้นอีกด้วย โดยสามารถแบ่งการใช้ยาออกได้เป็น 3 ชนิดคือ

ยารับประทาน

การบรรเทาอาการปวดชนิดรับประทานสามารถช่วยรักษาข้อเข่าเสื่อมได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอาการปวดเรื้อรัง เนื่องจากยารับประทานบางประเภทเช่นยา NSAID ซึ่งเป็นยาต้านการอักเสบแบบไม่ใช้สเตียรอยด์จะออกฤทธิ์ช่วยยับยั้งสารเคมีที่ส่งผลต่ออาการเจ็บปวดโดยตรง ทำให้ระงับและบรรเทาอาการปวดหัวเข่า และลดอาการอักเสบบริเวณข้อเข่าได้ในเวลาเดียวกัน

สำหรับยาแก้ปวด NSAID เองก็ยังสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทเช่นกันคือยาแก้ปวดแบบดั้งเดิมและยาแก้ปวดรุ่นใหม่ โดยตัวยารุ่นใหม่จะมีฤทธิ์ยาวนาน รับประทานครั้งเดียวอยู่ได้ทั้งวัน และยังมีผลข้างเคียงต่ำกว่ายาแก้ปวดแบบดั้งเดิมอีกด้วย จึงเหมาะกับการรับประทานเพื่อบรรเทาอาการปวดข้อเข่าเสื่อม

ยาฉีด

การใช้ยาบรรเทาอาการปวดในรูปแบบยาฉีดก็สามารถบรรเทาอาการปวดข้อเข่าเสื่อมได้เช่นกัน แต่การรักษาด้วยวิธีนี้จะต้องมีแพทย์คอยดูแลอย่างใกล้ชิด เพราะมีความเสี่ยงที่สารเคมีจะสะสมได้หลังฉีดยาเข้าสู่ร่างกายแล้ว

ยาทา

การใช้ยาทาในบริเวณที่มีอาการปวดข้อเข่าเสื่อมจะช่วยคลายกล้ามเนื้อและบรรเทาอาการปวดได้อีกทางหนึ่งเช่นกัน

3.ทำกายภาพบำบัด

การทำกายภาพบำบัดเพื่อรักษาข้อเข่าเสื่อมจะช่วยลดอาการปวด ลดการเกร็งของกล้ามเนื้อ และทำให้กล้ามเนื้อรอบ ๆ ข้อเข่าแข็งแรงขึ้นได้ แต่ต้องอยูในการดูแลของนักกายภาพบำบัดอย่างใกล้ชิด ตัวอย่างการทำกายภาพบำบัดรักษาข้อเข่าเสื่อมได้แก่

รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยเลเซอร์
รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยคลื่นประเภทสั้น
รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยเครื่องกระตุ้นไฟฟ้า
รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยแผ่นร้อน-แผ่นเย็น
รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยการอัลตราซาวด์
รักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยการใช้อุปกรณ์พยุงข้อ

4. ฉีดสารชีวภาพเข้าสู่ข้อเข่า

การรักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีนี้จะถูกหยิบมาใช้เมื่อมีอาการรุนแรงจนไม่สามารถรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ ได้เท่านั้น และมีระยะเวลาเห็นผลของการรักษาอยู่ที่ 4-6 สัปดาห์เป็นต้นไป โดยการรักษาด้วยการฉีดสารชีวภาพเข้าสู่ข้อเข่าแบ่งออกได้เป็น 3 ชนิดดังนี้

ฉีดน้ำเลี้ยงรักษาข้อเข่าเสื่อม (Hyaluronic acid)

การฉีดน้ำเลี้ยงเพื่อรักษาข้อเข่าเสื่อม เป็นการฉีดสารหล่อเข้าสู่ข้อต่อ ช่วยบรรเทาอาการปวดและฝืดตึงของข้อเข่าได้ เนื่องจากสารหล่อจะช่วยเพิ่มน้ำหล่อลื่นในข้อเข่า และกระตุ้นสารตั้งต้นบริเวณผิวข้อเข่า

ฉีดสารสกัดเกล็ดเลือดรักษาข้อเข่าเสื่อม (Platelet Rich Plasma)

การฉีดสารสกัดเกล็ดเลือดเพื่อรักษาข้อเข่าเสื่อมเป็นการฉีดสารสกัดเกล็ดเลือดจากเลือดของผู้ป่วยเองเข้าไป โดยจะต้องมีความเข้มข้นสูงกว่าเกล็ดเลือดตามปกติของผู้ป่วย สามารถช่วยเร่งกระบวนการซ่อมแซมร่างกายตามธรรมชาติได้ และยังบรรเทาอาการเจ็บข้อ หรือกล้ามเนื้อบริเวณข้อเข่าได้ดีอีกด้วย

ฉีดสารตัวนำสร้างกระดูกรักษาข้อเข่าเสื่อม (Subchondroplasty)

การฉีดสารตัวนำสร้างกระดูกเพื่อรักษาข้อเข่าเสื่อม เป็นการฉีดสารตัวนำที่มีแคลเซียมฟอสเฟตเข้าไปในข้อเข่า โดยตัวสารจะเข้าไปแข็งตัวอยู่ภายในทำหน้าที่เสมือนเนื้อกระดูกจึงช่วยแบ่งเบาภาระการรับน้ำหนักของข้อเข่าได้

5. ผ่าตัดแก้ข้อเข่าเสื่อม

การผ่าตัดแก้ข้อเข่าเสื่อมเป็นวิธีการสุดท้ายในกรณีที่ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ ได้แล้ว ดังนั้นหากคุณมีการบรรเทาอาการปวดข้อเข่าเสื่อมหรือรักษาอาการข้อเข่าเสื่อมโดยการใช้ยาแก้ปวดและการปรับพฤติกรรมตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็จะสามารถรักษาและป้องกันไม่ให้อาการรุนแรงขึ้นจนต้องใช้วิธีการรักษาที่มีทั้งความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายสูงที่ขึ้นเช่นการรักษาด้วยวิธีนี้

การรักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีนี้จะตัดเฉพาะส่วนข้อเข่าที่เสื่อมสภาพออกและปรับกระดูกให้มีรูปร่างเหมาะสมพร้อมรับผิวข้อเข่าเทียมเข้าไปแทนที่ข้อเข่าที่เสื่อมสภาพ ทั้งนี้หากมีภาวะข้อเข่าเสื่อมรุนแรงก็อาจต้องเปลี่ยนข้อเข่าทั้งหมดได้เช่นกัน วิธีรักษาข้อเข่าเสื่อมวิธีนี้จะต้องปรึกษาแพทย์ให้ละเอียดและมีการรักษาเป็นไปตามดุลยพินิจของแพทย์เท่านั้น

TH-CXB-110194 , TH-ARC-122023-029

อยากรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมแต่เนิ่น ๆ ใช่ไหม? ยังไม่รู้ว่าจะใช้ยาตัวไหนบรรเทาอาการปวดเรื้อรังจากข้อเข่าเสื่อมดี? Medcare พร้อมให้บริการช่วยให้คุณได้ปรึกษากับเภสัชกรมืออาชีพผ่าน LINE Mini App

คลิกเพื่อใช้บริการ >> MedCare ปรึกษาเภสัชกรทันที

เอกสารอ้างอิง :

รักษา “โรคข้อเข่าเสื่อม” แบบไหนดี ต้องจบที่การผ่าตัดจริงไหม?., Available from: https://www.phyathai.com/th/article/3790-รักษา_โรคข้อเข่าเสื่อ

ข้อเข่าเสื่อม ปัญหาที่รักษาได้., Available from: https://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/ข้อเข่าเสื่อม-รักษา